Αναγκαιότητα και όχι επιλογή τα μαθήματα Πληροφορικής Γενικής Παιδείας σε όλες τις τάξεις της Β/θμιας εκπαίδευσης και η αποκατάσταση του μαθήματος της Πληροφορικής ως Πανελλαδικά εξεταζόμενο μάθημα

Πατήστε εδώ για μετάβαση στη σελίδα του επίσημου κειμένου

---

ΠΡΟΣ:

• Πολιτική ηγεσία Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων

ΚΟΙΝ:

• Βουλευτές Ελληνικού Κοινοβουλίου
• Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ΟΛΜΕ
• Τμήματα Πληροφορικής Πανεπιστημιακού και Τεχνολογικού Τομέα Α.Ε.Ι.
• Μέσα Ενημέρωσης

Αθήνα, 22-09-2014

Με το νόμο 4186 (ΦΕΚ 193/17-9-2013) «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις», η προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας αποφάσισε την μείωση των μαθημάτων Πληροφορικής στο Γενικό Λύκειο και την απομάκρυνση του μαθήματός της ως 4ο εξεταζόμενο μάθημα στο Επιστημονικό Πεδίο Εξειδίκευσης – Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες αντικαθιστώντας το με το μάθημα της Χημείας. Η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδος με το έγγραφο «Κοινωνική και Επιστημονική απαίτηση για άμεση αναβάθμιση της Πληροφορικής Παιδείας στο Λύκειο» (http://www.epe.org.gr/showarticle.jsp?articleid=550) αλλά και σύσσωμες οι Επιστημονικές και Εκπαιδευτικές Ενώσεις Πληροφορικών (ΕΠΕ, ΕΠΥ, ΕμηΠΕΕ και ΠΕΚΑΠ) με το κοινό υπόμνημα που κατέθεσαν στη προηγηθείσα διαβούλευση (http://www.epe.org.gr/showarticle.jsp?articleid=541) ενημέρωσαν την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου για την λανθασμένη και άδικη αυτή απόφαση η οποία είναι σημαντικά επιζήμια για την εκπαίδευση.

Είναι σαφές ότι κάποιοι είτε δεν μπορούν να αντιληφθούν τον καθοριστικό ρόλο της Πληροφορικής στην κοινωνία μας και στην εκπαίδευση ειδικότερα, είτε δεν τους συμφέρει να προβληθεί αυτός ο ρόλος και γι' αυτό καταβάλλουν συνεχείς προσπάθειες για την απαξίωση της Πληροφορικής και των Πληροφορικών της εκπαίδευσης. Η πληροφορική δεν είναι απλώς τα «νέα μαθηματικά» όπως είχε πει ο σπουδαίος παιδαγωγός Seymour Papert (http://en.wikipedia.org/wiki/Seymour_Papert), είναι η «νέα γλώσσα» που οφείλουν να ξέρουν όλοι για να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τα πανίσχυρα εργαλεία που έχουν στην διάθεσή τους, τους υπολογιστές. Η ανάδειξη των μεγάλων ιδεών της Πληροφορικής αποτελεί επείγουσα εκπαιδευτική προτεραιότητα των προηγμένων κρατών. Ο όρος που επιστρατεύεται για να περιγράψει τον κορμό αυτών των ιδεών είναι computational thinking(http://en.wikipedia.org/wiki/Computational_thinking). Ήδη συζητείται επισταμένα ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι ιδέες θα βρουν τη θέση τους σε όλα τα επιστημονικά πεδία του μορφωτικού πυρήνα των αντίστοιχων εκπαιδευτικών συστημάτων (http://www.cs.cmu.edu/~CompThink/). Οι σύγχρονοι επιστήμονες (Φυσικοί, Χημικοί, Βιολόγοι, Ιατροί, Οικονομολόγοι, Μαθηματικοί, Κοινωνιολόγοι, Πολιτικοί Επιστήμονες, Φιλόλογοι, Αρχαιολόγοι, Φιλόσοφοι, Ψυχολόγοι κ.α.) όλο και περισσότερο χρησιμοποιούν την πληροφορική για να μπορούν να περιγράφουν, να μελετούν και να επιλύουν προβλήματα καθώς οι υπολογιστές τους δίνουν τη δυνατότητα να μελετούν πολύπλοκα συστήματα και να χειρίζονται τεράστιες ποσότητες πληροφορίας, κάτι που ήταν αδύνατο στο παρελθόν. Με αυτόν τον τρόπο η ραγδαία ανάπτυξη της πληροφορικής έχει ήδη συμβάλλει στην ανάπτυξη και των άλλων επιστημών. Συνεπώς οι υποψήφιοι νέοι επιστήμονες χρειάζεται, πέρα από τις απλές δεξιότητες χειρισμού, ηλεκτρονικών υπολογιστών (που θα πρέπει να έχουν κατακτήσει στην υποχρεωτική εκπαίδευση) να μιλούν την «γλώσσα την πληροφορικής», όχι μόνο για να συμβάλλουν στην έρευνα που αφορά στην επιστήμη τους αλλά και για να κατανοήσουν τις πρόσφατες εξελίξεις και τις ήδη καθιερωμένες πρακτικές αυτής.

Σήμερα, στα Ελληνικά Τριτοβάθμια Ιδρύματα, σε μεγάλο αριθμό τμημάτων διδάσκονται βασικά μαθήματα Πληροφορικής (Αλγοριθμική, Δομές Δεδομένων, Προγραμματισμό, Θεωρία Υπολογισμών, Βάσεις Δεδομένων κλπ) με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών των τμημάτων να ανήκουν στα επιστημονικά πεδία των Θετικών-Τεχνολογικών και Οικονομικών Επιστημών. Το γεγονός ότι στα προγράμματα σπουδών πολλών τμημάτων των άλλων επιστημονικών πεδίων (Παιδαγωγικών, Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών και Πολιτικών) δεν έχουν εισαχθεί βασικά μαθήματα Πληροφορικής, αλλά μόνο μαθήματα Πληροφορικής-Τ.Π.Ε., αναδεικνύει την αδυναμία πολλών τμημάτων και της ίδιας της Πολιτείας να αντιληφθούν τον καθοριστικό ρόλο της Πληροφορικής στην απόκτηση γνώσεων και ικανοτήτων των αυριανών Επιστημόνων και Επαγγελματιών, και να προχωρήσουν σε άμεση εισαγωγή μαθημάτων Πληροφορικής, ως υποχρεωτικά, στα προγράμματα σπουδών τους, όπως γίνεται στις περισσότερες σύγχρονες χώρες του κόσμου.

Η αδυναμία αυτή της πολιτείας, σε επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οδηγεί διαρκώς (με πρόσφατο παράδειγμα τον Ν. 4186) σε επιλογές υποβάθμισης της Πληροφορικής Παιδείας και πάλι σε αντίθεση με τις περισσότερες από τις υπόλοιπες σύγχρονες χώρες. Ενδεικτικά αναφέρουμε, τη Μεγάλη Βρετανία https://www.gov.uk/government/publications/national-curriculum-in-england-computing-programmes-of-study και τις ΗΠΑ http://csta.acm.org/Curriculum/sub/CurrResources.html). Η Πληροφορική ως Επιστήμη των Υπολογιστών ενσωματώνεται πλέον σχεδόν σε όλα τα εξεταστικά συστήματα του ανεπτυγμένου κόσμου. Και πάλι ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξεταστικά συστήματα:

i. Ιnternational Βaccalaureate (ΙΒ), πανευρωπαϊκό σύστημα (http://www.ibo.org/diploma/curriculum/group5/ComputerScience.cfm).

ii. General Certificate of Secondary Education (GCSE), Μεγάλη Βρετανία (http://www.ocr.org.uk/qualifications/gcse-computing-j275-from-2012/).

iii. College Entrance Examination Board (CEEB ), ΗΠΑ (https://apstudent.collegeboard.org/apcourse/ap-computer-science-a/course-details)

iv. Εξέταση της Επιστήμης Υπολογιστών για τη εισαγωγή στα Πανεπιστήμια, Κύπρος (http://www.moec.gov.cy/ypexams/panexams/exams2014/2014_06_06_015_themata.pdf)

Φυσικά μεγάλη ευθύνη για αυτή την κατάσταση φέρουν και ισχυρά συντεχνιακά συμφέροντα τα οποία, όπως ήδη αναφέρθηκε, προσπαθούν να απαξιώσουν την Πληροφορική και λειτουργώντας με καθαρά συντεχνιακές λογικές πιέζουν παρασκηνιακά, εδώ και πολλά χρόνια, για να εξοβελίσουν την Πληροφορική από την Β/θμια εκπαίδευση. Τα αποτελέσματα είναι εμφανή αφού έχουν διοριστεί εκπαιδευτικοί Πληροφορικής χωρίς βασικό πτυχίο στην Πληροφορική (σε καμία άλλη ειδικότητα δεν έγινε αυτό), η πληροφορική διδάσκεται μόνο 1 ώρα/εβδομάδα στα Γυμνάσια, ανατίθενται μαθήματα Πληροφορικής σε άλλους κλάδους (αναθέσεις μαθημάτων), υποβαθμίζονται τα εργαστηριακά μαθήματα στα ΓΕΛ και τα ΕΠΑΛ και πρόσφατα, όπως ήδη αναφέραμε, αφαιρέθηκαν ώρες Πληροφορικής από τα ΓΕΛ καθώς και το Πανελλαδικά εξεταζόμενο μάθημα της Πληροφορικής (μετά από 14 χρόνια). Μάλιστα κάποια από αυτά τα συμφέροντα, χωρίς ενδοιασμούς, επικαλούνται ανακρίβειες όσον αφορά το πόσα τμήματα του 2ου και 4ου πεδίου (Θετικής και Τεχνολογικής Κατεύθυνσης) έχουν μαθήματα Πληροφορικής στο βασικό πρόγραμμα σπουδών τους. Για τον λόγο αυτό η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδος για την αποκατάσταση της αλήθειας προχώρησε σε μία σύντομη και ενδεικτική έρευνα (θεωρούμε ότι η έρευνα πρέπει να πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με τα εκπαιδευτικά Ιδρύματα και μετά από πρωτοβουλία του Υπουργείου το οποίο έχει την ευθύνη), η οποία ακολουθεί (σε ξεχωριστό παράρτημα) και καταδεικνύει την λανθασμένη επιλογή της αφαίρεσης του μαθήματος της Πληροφορικής από εξεταζόμενο αλλά και θέτει σημαντικά ερωτήματα για τους λόγους που οδήγησαν σε αυτή την επιλογή.

Πρόσφατα σε Ευρώπη και Αμερική είδαμε να πραγματοποιούνται σημαντικά βήματα για την ανάδειξη της σπουδαιότητας της Πληροφορικής Παιδείας, όπως η καθιέρωση της Ώρας του Κώδικα (Hour of Code), που έτυχε τεράστιας αποδοχής στη χώρα μας από τους μαθητές, φοιτητές και γενικότερα τους νέους χάρις στην εθελοντική εργασία των καθηγητών Πληροφορικής, αλλά και τηνΕυρωπαϊκή Εβδομάδα Πληροφορικής που τώρα καθιερώνεται. Αν δεν θέλουμε να είμαστε παρατηρητές και ουραγοί των εξελίξεων το επόμενο σημαντικό βήμα οφείλει να το κάνει η χώρα μας και αφορά την αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών για την αναβάθμιση της Πληροφορικής Παιδείας στην Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Η νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, όπως εκφράστηκε επανειλημμένα τις τελευταίες ημέρες στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και στα ΜΜΕ της χώρας, έδειξε ότι αναγνωρίζει τα σημαντικά προβλήματα που δημιουργούν οι λανθασμένες επιλογές του παρελθόντος.Αναμένουμε λοιπόν από αυτήν, όπως οφείλει απέναντι στην Κοινωνία, απέναντι στους σημερινούς μαθητές και αυριανούς επιστήμονες και επαγγελματίες, να αποκαταστήσει άμεσα το επιζήμιο για την εκπαίδευση λάθος, να προχωρήσει στις απαραίτητες αλλαγές του θεσμικού πλαισίου ώστε:

1. Να υπάρχει μάθημα Πληροφορικής Γενικής Παιδείας τουλάχιστον 2 ωρών/εβδομάδα σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου.
2. Επιπλέον του μαθήματος Πληροφορικής Γενικής Παιδείας στην Γ' τάξη, να υπάρχει Πανελλαδικά εξεταζόμενο μάθημα Πληροφορικής για όλους τους υποψηφίους του Ε.Π.Ε. - Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες, για το οποίο να προβλέπονται ανάλογες ώρες διδασκαλίας/εβδομάδα όπως και για τα άλλα μαθήματα προσανατολισμού (Νεολ. Γλώσσα, Μαθηματικά, Φυσική και Χημεία) για την κάλυψη της ύλης. Το πανελλαδικά εξεταζόμενο μάθημα Πληροφορικής θα πρέπει:

• Να έχει ως βασικό κορμό την Αλγοριθμική, τις Δομές Δεδομένων και τον Προγραμματισμό.
• Να έχει θεωρητικό και εργαστηριακό μέρος και να χρησιμοποιεί μια σύγχρονη γλώσσα προγραμματισμού γενικού σκοπού ως μέσο κωδικοποίησης των αλγορίθμων. Το ελεύθερο και ανοικτό λογισμικό να αποτελεί το τεχνικό πλαίσιο για την εργαστηριακή άσκηση των μαθητών.

Θεωρούμε ότι τα λάθη και οι στρεβλώσεις του παρελθόντος οφείλονται στην απουσία σοβαρού σχεδιασμού για το εκπαιδευτικό μας σύστημα, στην έλλειψη ουσιαστικού διαλόγου και διαφάνειας και σε μια λανθασμένη πολιτική νοοτροπία που συνδιαλέγεται και συναλλάσσεται με μικροπολιτικά αλλά και συντεχνιακά συμφέροντα. Η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδος πιστεύει ότι η μοναδική διέξοδος προς τα εμπρός απαιτεί από την σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να ξεκινήσει ένας γόνιμος και εποικοδομητικός διάλογος όπου με πλήρη διαφάνεια και σε συνεργασία με τα Τμήματα των Τριτοβάθμιων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, τις Εκπαιδευτικές και Επιστημονικές Ενώσεις να καθοριστούν τα Επιστημονικά Πεδία και τα εξεταζόμενα σε αυτά μαθήματα και να ληφθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες ώστε να εισαχθούν σε όλα τα τμήματα όλων των σχολών μαθήματα Πληροφορικής όπως απαιτούν οι σημαντικές Επιστημονικές εξελίξεις της εποχής μας.

Η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδος είναι στην διάθεση του Υπουργείου για οποιαδήποτε διευκρίνηση και παροχή επιπλέον στοιχείων τεκμηρίωσης των προτάσεών μας. Επίσης αναμένουμε πρωτοβουλίες για τον καθορισμό της στοχοθεσίας και του αναλυτικού προγράμματος σπουδών τόσο του μαθήματος Γενικής Παιδείας της Γ' Λυκείου όσο και του εξεταζόμενου μαθήματος της Πληροφορικής στο Ε.Π.Ε. Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και στις απαιτήσεις των σημερινών μαθητών και αυριανών πολιτών, επαγγελματιών και επιστημόνων.

Το Συντονιστικό Συμβούλιο 

του Εργασιακού Τομέα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης 

της Ένωσης Πληροφορικών Ελλάδας

Οι μαχόμενοι Χημικοί και οι Πληροφορικοί της Εκπαίδευσης είναι συνάδελφοι και όχι εχθροί.

Το είδαμε κι αυτό: η διευθύνουσα ομάδα της Ένωση Ελλήνων Χημικών, εμμένοντας σε μια στείρα αντίληψη για την ανάδειξη της Χημείας μέσα από την επιδίωξη κατοχύρωσης ενός θεωρητικού "πανελληνίως εξεταζόμενου μαθήματος", φέρεται να ζητά "το μάθημα της Πληροφορικής να αποτελέσει 5ο ειδικό μάθημα, όπως π.χ. το Σχέδιο για την Αρχιτεκτονική, η ξένη γλώσσα για τις ξενόγλωσσες φιλολογίες και οι Αρχές Οικονομικής Θεωρίας για τα Οικονομικά, αλλά να μη «θιγεί» η θέση της Χημείας στην Γ΄ Λυκείου. ". 

Είναι πραγματικά λυπηρό, η επίσημη έκφραση ενός πολύτιμου για την Παιδεία και την Ανάπτυξη της χώρας μας κλάδου, να εμμένει στον ευνουχισμό ενός κατεξοχήν πρακτικού-τεχνολογικού αντικειμένου προκειμένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ενός συστήματος το οποίο υπονομεύει τη νεανική ψυχή για να μπορούν κάποιοι να κερδοσκοπούν ανενόχλητοι. Ενός συστήματος που προτάσσει την παπαγαλία, τον ανθρωποβόρο ανταγωνισμό, την παραπαιδεία εις βάρος της ανάπτυξης της δημιουργικότητας και της καινοτομίας αναπόσπαστο στοιχείο της οποίας είναι μια ουσιαστική Παιδεία Υλικής Δημιουργίας με τη Χημεία στο επίκεντρο.

Καλεί η διευθύνουσα ομάδα της ΕΕΧ την Πολιτεία να θυσιάσει το μόνο καταφύγιο της νεανικής δημιουργικότητας στο σύγχρονο σχολείο, την Πληροφορική, στο βωμό της κερδοσκοπίας. Την θεωρεί χρήσιμη μόνο για εκείνους που επιθυμούν να εισαχθούν στα Τμήματα Πληροφορικής και πάλι με την μορφή ενός Ειδικού Μαθήματος και μόνο. Δεν αντιλαμβάνεται ότι με αυτό τον τρόπο το μόνο που καταφέρνει είναι να κάνει ακόμη πιο μακρινό όνειρο ένα σχολείο όπου δίπλα στο Εργαστήριο της Πληροφορικής θα υπάρχει και το Εργαστήριο Χημείας για να μπορούν οι νέοι μας να χαίρονται και να σπουδάζουν τόσο την Πληροφορική Δημιουργία όσο και την Υλική Δημιουργία. Και αύριο, ως ενεργοί πολίτες και υπεύθυνοι Επιστήμονες και Τεχνολόγοι, να μπορούν με αυτοπεποίθηση και διανοητικά εφόδια να διαμορφώσουν το Πληροφορικό και Υλικό τους μέλλον! Αν δεν το κάνουν οι ίδιοι με βάση τις ανάγκες της Κοινωνίας. θα συνεχίσουν να το κάνουν καποιοι άλλοι με βάση τις δικές τους κερδοσκοπικές και ανθρωποβόρες ανάγκες...

Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι η Χημεία, η πραγματική Χημεία της Πράξης και όχι της αποστήθισης τύπων και "τσιτάτων", έχει πολλά να προσφέρει στους νέους μας. Σε όλη την Κοινωνία. Σε ένα υγιές εκπαιδευτικό περιβάλλον η ίδια η ΕΕΧ θα ζητούσε ενίσχυση της Πληροφορικής Παιδείας για όλους. Ώστε να μπορούν όλοι και ιδίως οι σημερινοί μαθητές και αυριανοί Χημικοί, Χημικοί Μηχανικοί, Γεωπόνοι, Φαρμακοποιοί, Ιατροί, Βιολόγοι, Τεχνολόγοι Τροφίμων, Διατροφολόγοι, Επιστήμονες και Τεχνολόγοι Υλικών να συμβάλλουν στις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις που συνδέονται με τις αντίστοιχες επιστήμες και είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την αξιοποίηση της Πληροφορικής. Είμαι μήπως τυχαίο ότι το τελευταίο Νόμπελ Χημείας δόθηκε στους "Χημικούς του Κυβερνοχώρου"; Δεν γνωρίζουν οι ιθύνοντες της ΕΕΧ ότι "σήμερα, ο υπολογιστής είναι εξίσου χρήσιμος στη χημεία όσο ο δοκιμαστικός σωλήνας"; Σίγουρα το γνωρίζουν. Δυστυχώς, όμως, προτάσσοντας τα συμφέροντα ενός κερδοφόρου για κάποιους και ψυχοφθόρου για τους νέους μας εξεταστικού συστήματος, αποδέχονται, εδώ και χρόνια τον εξοβελισμό του δοκιμαστικού σωλήνα από το δημόσιο σχολείο και τώρα επιδιώκουν να γίνει το ίδιο και με τον υπολογιστή.

Ας ειπωθεί επιτέλους η αλήθεια! Η διευθύνουσα ομάδα της ΕΕΧ, αφού συμβιβάστηκε με την απουσία του δοκιμαστικού σωλήνα από την εκπαίδευση, συντάσσεται τώρα με τις δυνάμεις εκείνες που βλέπουν τον υπολογιστή ως "δούρειο ίππο" που απειλεί να κατεδαφίσει το "μαγαζάκι" τους. Τρέμουν αναλογιζόμενοι ότι σε ένα περιβάλλον α-νόητης αποστήθισης, η παρουσία του υπολογιστή ως εδάφους άσκησης της δημιουργικής διάθεσης των νέων μας αποτελεί μείζονα συστημικό κίνδυνο καθώς διαμορφώνει τις συνθήκες εκείνες για ανατροπή της κυρίαρχης επιστημολογίας μέσα στο σχολείο. Της επιστημολογίας της καθηγητικής αυθεντίας, της μονοδιάστατης γνώσης, των ευνουχισμένων διανοητικά μαθητών-πελατών της παραπαιδείας νόμιμης και μη...

Η επιστημολογία που γίνεται ορατή με την παρουσία του υπολογιστή και των Πληροφορικών στο σχολείο φέρνει στο προσκήνιο τη δημιουργικότητα, την αυτενέργεια, την ενεργό εμπλοκή μαθητών και δασκάλων σε κοινές εμπειρίες μάθησης που ξυπνούν το πνεύμα και δυναμώνουν την ψυχή. Είναι μια επιστημολογία που κατεβάζει τον καθηγητή από την έδρα της αυθεντίας για να τον κάνει διάκονο της νεανικής δίψας για πραγματική μάθηση. 

Είναι μια επιστημολογία που λαχταρά και ο μάχιμος καθηγητής της Χημείας. Εκείνος που ονειρεύεται να προσφέρει ουσιαστικές εμπειρίες μάθησης στους μαθητές του. Όπως και ο μάχιμος συναδελφός του των Μαθηματικών, της Φυσικής, της Βιολογίας, ο μάχιμος Φιλόλογος, ο Ιστορικός, ο Θεολόγος. Είναι ο Χημικός της Πράξης ο οποίος ασφυκτιά στους τέσσερις τοίχους μια σχολικής αίθουσας-φυλακής θέλοντας να αποδράσει μαζί με τους μαθητές του. Να βρεθεί μαζί τους στο Εργαστήριο και στην Φύση και να τους μυήσει στα θαυμαστά της μυστήρια! Γι' αυτόν τον Χημικό και τις επιθυμίες του ποιος θα μιλήσει;

Καλούμε την ΕΕΧ να σκύψει πάνω από τις ανάγκες και το όραμα των Χημικών της Πράξης. Να σταματήσει να άγεται και να φέρεται από εκείνους που ζητούν τα "αργύρια". Να προτιμήσει εκείνους που ζητούν δοκιμαστικούς σωλήνες και υπολογιστές. Μπορεί να το κάνει. Και τότε θα αντιληφθούν όλοι ότι Χημικοί και Πληροφορικοί δεν είναι εχθροί που θέλουν να αλληλεξοντωθούν αλλά ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΙ που αγωνίζονται καθημερινά για τους μαθητές τους. Κι όπως εμείς αγωνιζόμαστε να ελευθερώσουμε την Πληροφορική δίνουν κι εκείνοι το δικό τους αγώνα να ελευθερώσουν τη Χημεία. Και μαζί με όλους τους μάχιμους εκπαίδευτικούς και την Κοινωνία να ελευθερώσουμε την Παιδεία μας!

Θα κλείσουμε με μία πρόταση πέρα από τη συντεχνιακή λογική της διάζευξης Χημείας - Πληροφορικής που προσπαθεί να επιβάλει η διευθύνουσα ομάδα της ΕΕΧ: Μια πρόταση που εκκινεί από τη διαπίστωση ότι ο σημερινός υποψήφιος και μελλοντικός Πληροφορικός πρέπει να έχει και το κατάλληλο γνωστικό υπόβαθρο σε όλες τις Φυσικές Επιστήμες καθώς ήδη με τη Βιοπληροφορική και τη Νανοτεχνολογία το υλικό υπόβαθρο της Πληροφορικής εμπλουτίζεται για να περιλάβει εκτός από τα κυκλώματα πυριτίου και άλλα υλικά των οποίων η πλήρης κατανόηση απαιτεί το κατάλληλο υπόβαθρο Χημείας. Σε αυτό το πλαίσιο δεν θεωρούμε πολυτέλεια ή σπατάλη χρόνου τη σπουδή των βασικών αρχών της Χημείας στη Γ' Λυκείου. Εκφράζουμε, όμως τις έντονες αντιρρήσεις μας στο περιεχόμενο και τον τρόπο διδασκαλίας αυτού του μαθήματος ζητώντας την επανεξέταση της ύλης του και την ισοκατανομή των ωρών του μεταξύ Θεωρίας και Εργαστηριακής Άσκησης.

Εμείς, λοιπόν, καταγράφουμε χωρίς φόβο και χωρίς πάθος κάτι που ούτε οι ίδιοι οι εγκέφαλοι της ΕΕΧ δεν μπορούν να αντιληφθούν για να το αντιτάξουν έστω ως επιχείρημα στα πλαίσια της (κυρίως υπόγειας και σε διαδρόμους) πίεσης που ασκούν στη λογική του "ή εμείς ή αυτοί": Ότι ένα σύγχρονο εξεταζόμενο μάθημα Χημείας και με ισόρροπη έμφαση στη θεωρια και την εργαστηριακή άσκηση είναι χρήσιμο και για όσους επιθυμούν να σπουδάσουν στα τμήματα Πληροφορικής. 

Θα μπορέσει η ΕΕΧ να κατανοήσει ότι κάτι ανάλογο χρειάζονται και οι μελλοντικοί Χημικοί; Ένα σύγχρονο εξεταζόμενο μάθημα Πληροφορικής που θα έχει κατάλληλο περιεχόμενο και θα δίνει έμφαση εξίσου και στη Θεωρία και στην Εργαστιακή Άσκηση. Εξίσου, αν όχι περισσότερο, το χρειάζονται οι υποψήφιοι φοιτητές όλων των τμημάτων που απαριθμεί η διευθύνουσα ομάδα της ΕΕΧ στις ανακοινώσεις της ως δήθεν άσχετα με την Πληροφορική και σχετικά με τη Χημεία. Και, όπως είναι αυτονόητο, το χρειάζονται και τα υπόλοιπα επιστημονικά πεδία, μηδενός εξαιρουμένου, δεδομένου ότι σήμερα, σε κάθε επιστημονικό πεδίο πλάι στα παραδοσιακά εργαλεία βρίσκεται ο υπολογιστής και πλάι στις παλαιότερες μεθοδολογίες βρίσκονται και διαρκώς ενισχύονται νέες που ενσωματώνουν τις μεγάλες ιδέες της Πληροφορικής ή, για να το πούμε αγγλιστί, το computational thinking. 

Αναγνωρίζοντας αυτή την πραγματικότητα, οι προηγμένες χώρες ήδη συζητούν την εισαγωγή αυτών των μεγάλων ιδεών της Πληροφορικής (και όχι μόνο του υπολογιστή ως εργαλείου) σε όλα τα διδακτικά αντικείμενα από την Α' Δημοτικού έως την Γ' Λυκείο δίπλα στην παρουσία της Πληροφορικής ως αυτοτελούς πεδίο ισότιμα με τη Γλώσσα και τις Τέχνες, τα Μαθηματικά, τις Φυσικές Επιστήμες και τις Κοινωνικές Επιστήμες.

Συνοψίζοντας: 

1. Η Χημεία ως πειραματική επιστήμη και με αναμόρφωση του περιεχομένου της καλό είναι να αποτελεί εξεταζόμενο αντικείμενο και για τους υποψήφιους Πληροφορικούς.
2. Η Πληροφορική ως επιστημολογία και ως δημιουργική τέχνη είναι απαραίτητο να προσφέρεται ως αυτοτελές αντικείμενο στην Γ' Λύκειου σε όλους τους μαθητές και να εξετάζεται, σε όλα τα επιστημονικά πεδία όπως συμβαίνει και με τη Γλώσσα.

Όταν ο μαθητής εκφράζει την ευγνωμοσύνη του προς το δάσκαλο...

Σε πρόσφατο κείμενό μας επισημάνθηκε η ανάγκη να μελετήσουμε το πώς η Πληροφορική μπορεί να αποτελέσει τον πυρήνα γύρω από τον οποίο θα διαμορφωθεί ένα δημιουργικό μέλλον για το θεσμό του Σχολείου. Η Πληροφορική διαμορφώνει ένα ελκυστικό περιβάλλον μάθησης με την δημιουργική υπέρβαση του κατακερματισμού της γνώσης σε "διδακτικά αντικείμενα". Αρκεί να δοθεί ο χρόνος, τα μέσα και τα κίνητρα ώστε οι μαθητές, με την υποστήριξη άξιων παιδαγωγών-πληροφορικών, να εμπλακούν σε συγκεκριμένες δημιουργικές δραστηριότητες με νόημα και αξία.

Ο Michael Resnik (δημιουργός, μεταξύ άλλων, και του Scratch) διηγείται μια πολύ διδακτική ιστορία για το πώς τέτοιου είδους δημιουργικές δραστηριότητες μπορούν να διαμορφώσουν μια άλλη πραγματικότητα, μια άλλη σχέση των νέων με τη γνώση και, το κυριότερο, μια άλλη σχέση με τους δασκάλους τους:

Let me show you an example. Here's another project, and I saw this when I was visiting one of the computer clubhouses. These are after-school learning centers that we helped start that help young people from low-income communities learn to express themselves creatively with new technologies. And when I went to one of the clubhouses a couple years ago, I saw a 13-year-old boy who was using our Scratch software to create a game somewhat like this one, and he was very happy with his game and proud of his game, but also he wanted to do more. He wanted to keep score. So this was a game where the big fish eats the little fish, but he wanted to keep score, so that each time the big fish eats the little fish, the score would go up and it would keep track, and he didn't know how to do that. So I showed him.In Scratch, you can create something called a variable. I'll call it score. And that creates some new blocks for you, and also creates a little scoreboard that keeps track of the score, so each time I click on "change score," it increments the score. So I showed this to the clubhouse member -- let's call him Victor -- and Victor, when he saw that this block would let him increment the score, he knew exactly what to do. He took the block and he put it into the program exactly where the big fish eats the little fish. So then, each time the big fish eats the little fish, he will increment the score, and the score will go up by one. And it's in fact working. And he saw this, and he was so excited, he reached his hand out to me, and he said, "Thank you, thank you, thank you." And what went through my mind was, how often is it that teachers are thanked by their students for teaching them variables? (Laughter) It doesn't happen in most classrooms, but that's because in most classrooms, when kids learn about variables, they don't know why they're learning it. It's nothing that, really, they can make use of. When you learn ideas like this in Scratch, you can learn it in a way that's really meaningful and motivating for you, that you can understand the reason for learning variables, and we see that kids learn it more deeply and learn it better. Victor had, I'm sure, been taught about variables in schools, but he really didn't -- he wasn't paying attention. Now he had a reason for learning variables. So when you learn through coding, and coding to learn, you're learning it in a meaningful context, and that's the best way of learning things.

Η ανωτέρω διήγηση είναι μέρος μιας ομιλίας που μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνσηhttp://www.ted.com/talks/mitch_resnick_let_s_teach_kids_to_code.

Τέτοια περιστατικά δεν είναι σπάνια. Είμαι βέβαιος ότι πολλοί Πληροφορικοί της Εκπαίδευσης μπορούν να μας πουν τις δικές τους προσωπικές ιστορίες που επιβεβαιώνουν αυτή τη "μαγική ατμόσφαιρα" που δημιουργούν οι υπολογιστές όταν συναντούν τους νέους έχοντας από κοντά έναν δάσκαλο-συνεργάτη-εμψυχωτή που ξέρει πως να βοηθά χωρίς να πατρονάρει, πώς να εμψυχώνει και να εμπνέει. 

Μιλώντας με συναδέλφους έχω ακούσει πολλές τέτοιες ιστορίες. Κάποιες από αυτές αφορούν νέες και νέους που το υφιστάμενο σχολικό σύστημα είχε περιθωριοποιήσει και στην Πληροφορική βρήκαν πραγματικά την ευκαιρία να δείξουν την αξία τους και να καταπλήξουν εκπαιδευτικούς, γονείς και φίλους. Ίσως κάποια στιγμή θα έπρεπε να φτιαχτεί μια ανθολογία τέτοιων ιστοριών ως ελάχιστος φόρος τιμής στους συναδέλφους και ως πηγή έμπνευσης για όλους μας...

Global replace και... ιδού μια εξαιρετική ανακοίνωση για την Πληροφορική Παιδεία στο Γυμνάσιο δια χειρός Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας!

Το είδαμε κι αυτό: Η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία, εκ των πρωτεργατών (με το αζημίωτο) της μετάλλαξης πτυχιούχων κάθε ειδικότητας σε "καθηγητές Πληροφορικής" από τις αρχές της δεκαετίας του '90, διαμαρτύρεται για το ενδεχόμενο να διδάσκονται τα μαθηματικά του Γυμνασίου σε δεύτερη ανάθεση από καθηγητές Πληροφορικής με βασικό πτυχίο στην Πληροφορική.

Το ενδιαφέρον είναι ότι η συγκεκριμένη ανακοίνωση (http://www.hms.gr/node/866) μπορεί να αποτελέσει ένα εξαιρετικό κείμενο στήριξης του πάγιου αιτήματος των Πληροφορικών και ειδικότερα της Ένωσης Πληροφορικών Ελλάδας, για τη διδασκαλία της Πληροφορικής αποκλειστικά από καθηγητές που έχουν σπουδάσει την Πληροφορική.

Δείτε και κρίνετε μόνοι σας το κείμενο αυτό όπου το μόνο που χρειάστηκε να κάνουμε ήταν οι εξής αντικαταστάσεις:

• Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία :- Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας
• Μαθηματικά :- Πληροφορική

Ακολουθεί το υποθετικό κείμενο με τις ανωτέρω αντικαταστάσεις οι οποίες εμφανίζονται υπογραμμισμένες:

ΠΡΟΣΟΧΗ: Το κείμενο που ακολουθεί στο παρόν πλαίσιο είναι προϊόν δημιουργικής φαντασίας με βάση ανακοίνωση της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας (http://www.hms.gr/node/866) και δεν αποτελεί κείμενο της Ένωσης Πληροφορικών Ελλάδας. Η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας (ΕΠΕ) υποστηρίζει πάγια τον αναβαθμισμένο ρόλο της Πληροφορικής η οποία μαζί με τη Γλώσσα πρέπει να αποτελούν τον κορμό των Προγραμμάτων Σπουδών και να εφοδιάζουν τους μαθητές με το αναγκαίο εννοιολογικό και πολιτισμικό υπόβαθρο. Βασική συνιστώσα της αναβάθμισης είναι  η διδασκαλία της Πληροφορικής να γίνεται από καθηγητές Πληροφορικής ΠΕ19/ΠΕ20 ή και από εκπαιδευτικούς που είναι κάτοχοι πτυχίουΠληροφορικής ως δεύτερο πτυχίο, οι οποίοι πέραν της γνωστικής επάρκειας διαθέτουν και την αντίστοιχη διδακτική επάρκεια και μέσω των σπουδών τους, αλλά και μέσω ειδικών σπουδών, σεμιναρίων και επιμορφώσεων στη Διδακτική της Πληροφορικής. Η ΕΠΕ θεωρεί ότι η Πληροφορική αποτελεί μια συνεχή αλυσίδα γνώσης και μεθοδολογίας στην εκπαιδευτική διαδικασία και ειδικά στο Γυμνάσιο, όπου το κυρίαρχο για τη διδασκαλία της Πληροφορικής δεν είναι μόνο οι γνώσεις Πληροφορικής (=> "χρήσης Η/Υ") αλλά και οι τρόποι μετάδοσής τους στους μαθητές και η επιλογή για τη διδασκαλία της Πληροφορικής από μη πτυχιούχους Πληροφορικούς είναι αυτονόητο ότι υποβαθμίζει τη Πληροφορική παιδεία στην εκπαίδευση. Η ΕΠΕ πέρα από συντεχνιακές αντιλήψεις εκφράζει την πλήρη αντίθεσή της στην συγκεκριμένη ρύθμιση η οποία: α) υποβαθμίζει ουσιαστικά τον ρόλο του μαθήματος της Πληροφορικής, β) δημιουργεί τεράστιες ανισότητες για τα παιδιά του Γυμνασίου που θα διδάσκονται Πληροφορική από μη εξειδικευμένα άτομα, γ) υποβαθμίζει και υποθηκεύει το μέλλον των παιδιών μας και της Πληροφορικής Παιδείας με ιδιαίτερα αρνητικά αποτελέσματα για τα ίδια τα παιδιά και την παιδεία.